- Beurzen reageerden de afgelopen weken verheugt op de forse renteverlaging in de VS en positieve cijfers over de Amerikaanse banenmarkt.
- Economisch historicus Mark Higgins denkt echter dat de Federal Reserve een cruciale fout maakt.
- Hij ziet een groot risico van een herhaling van de jaren 1970, met ontsporende inflatie.
Beleggers toonden zich de afgelopen weken blij met de verlaging van de beleidsrente in de VS met 0,5 procentpunt. Vervolgens bleek de banengroei in september fors hoger dan verwacht.
Economisch historicus Mark Higgins, tevens beleggingsadviseur bij Index Fund Advisors, ziet echter weinig reden tot feestvieren.
Higgins is van mening dat de Federal Reserve een fout heeft gemaakt door de beleidsrente überhaupt te verlagen, laat staan met 0,5 procentpunt. De inflatie is nog niet getemd in de VS en de renteverlaging zal prijsstijgingen alleen maar aanwakkeren, denkt hij.
“De Fed maakt een fout. Het risico dat de inflatie weer oplaait is aanzienlijk en de gevolgen daarvan zijn veel ernstiger, dan wanneer de centrale bank de rente te lang op een hoger niveau houdt”, zegt Higgins tegen Business Insider.
Inflatie is nog niet dood in de VS
Voor Higgins was het banenrapport van september een waarschuwing dat de inflatiedruk blijft bestaan. En dan zijn er ook nog eens de stijgende lonen.
De uurlonen in de VS stegen in september met 4 procent ten opzichte van een jaar geleden, en hoewel dat misschien een positieve ontwikkeling lijkt, kan dit volgens Higgins ook wijzen op, op hol geslagen looninflatie.
Daarnaast wakkert de Fed de inflatie mogelijk aan door te zeggen dat het economisch de goede kant op gaat, aldus Higgins. De belofte van verdere renteverlagingen verhoogt het consumentenvertrouwen en stimuleert de consumentenuitgaven. Lagere rentes stimuleren ook de vraag naar woningen en geven huiseigenaren meer bestedingsruimte, als de hypotheekrente omlaag gaat, zegt Higgins.
Helaas is inflatie erg moeilijk te bestrijden. Als de centrale bank de inflatie echt wil bestrijden, moet ze een strenger beleid voeren. Volgens Higgins is het beter dat de Fed overcorrigeert met een restrictief monetair beleid andersom.
“Als je te vroeg loslaat, veert de inflatie weer op”, zegt Higgins. “En daarom moet je ver de andere kant op gaan.”
Het is een bittere pil om te slikken, maar om de inflatie echt te temmen is een recessie vaak onvermijdelijk. “Als je de inflatie niet resoluut de kop indrukt, waarvoor vaak een recessie nodig is, dan zal de inflatie op een hoger niveau weer de kop opsteken.”
De geschiedenis herhaalt zich
Volgens Higgins hebben soortgelijke scenario's zich al twee keer eerder voorgedaan - een keer in de jaren '20 en een keer aan het eind van de jaren '60.
In de jaren '20 was de Amerikaanse economie aa het herstellen van de Eerste Wereldoorlog en een grieppandemie. Dit deed de inflatie omhoog schieten en de Fed kreeg die pas onder controle nadat ze de rente agressief had verhoogd en een recessie had veroorzaakt.
In de jaren '60 begon de inflatie weer omhoog te kruipen door torenhoge tekorten en externe aanbodschokken. Deze keer maakte de centrale bank zich meer zorgen over de werkloosheid dan over het beteugelen van de inflatie en trok ze de teugels niet zo strak aan. Dat leidde tot wat bekend staat als de Grote Inflatie, van 1965 tot 1982.
De jaren '70 werden geplaagd door trage economische groei, stijgende prijzen en stijgende werkloosheid. Problemen met toeleveringsketens droegen verder bij aan stijgende prijzen in de energiesector.
Deze periode van stagflatie eindigde pas toen Paul Volcker, destijds de voorzitter van de Fed, een strenge renteverhogingscampagne startte door de beleidsrente van de centrale bank te verhogen tot 20 procent.
Er zijn enkele overeenkomsten tussen toen en nu. Zowel in de jaren '20 als in de jaren '60 werden de lonen niet aangepast aan de kosten van het levensonderhoud, wat leidde tot een golf van stakingen. Problemen met toeleveringsketens versterkten vervolgens de recessie.
Higgins wijst op de recente staking van havenarbeiders als een mogelijke indicator van een sterkere looninflatie.
Inflatie bestrijden
Higgins vermoedt dat de Federal Reserve dezelfde fouten zal maken als in de jaren '60: de rente te snel verlagen, waardoor de inflatie weer zal oplopen.
Als we een les kunnen leren uit het verleden is het dat we het monetaire beleid nog verder moeten aanscherpen door de rente hoog te houden, zelfs als dat een recessie veroorzaakt. "Verwacht vanaf nu een langzamer tempo van renteverlagingen", zegt Higgins.
“Ik denk dat de meest waarschijnlijke uitkomst is dat de inflatie weer oplaait en dat de Fed het rustiger aan moet gaan doen,” zegt hij. “En ik denk dat er een scenario denkbaar is waarin ze het roer moeten omgooien.”
Als de stijgende inflatie niet wordt aangepakt, kan dat volgens Higgins de geloofwaardigheid van de Fed schaden en haar vermogen om de markten in de toekomst te sturen, belemmeren.
Higgins houdt de looninflatie en metingen van de consumentenprijzen nauwlettend in de gaten om te zien of de patronen uit het banenrapport van september zich voortzetten. “Eén maand is niet doorslaggevend, maar het is een zorgwekkend werkgelegenheidsrapport,” zegt hij.